نام علمی
|
Crocus sativus L.
|
نام انگلیسی
|
Saffron, Crocus
|
نام عربی
|
زعفران، کروکو
|
نام های دیگر
|
زافران (در آذربایجان)
|
تیره گیاه
|
از تیره زنبقیان (Iridaceae)
|
مکان رویش
|
در نقاط شرقی و مرکزی ایران خصوصا کاشته شده در استان خراسان و در سالهای اخیر در بعضی از نقاط دیگر ایران مثل لرستان، کرج و ...
|
گیاه شناسی
|
گیاهی است چند ساله، علفی، پایا دارای غده زیرزمینی سخت و مدور، با برگهای باریک و نوک تیز و گلهای ابی رنگ. زعفران قطعاتی است میله ای شکل به رنگ قرمز متمایل به زرد یا قرمز پر رنگ که بو و طعمی مطبوع دارد.
|
ترکیبات شیمیایی
|
زعفران دارای مواد چرب، املاح معدنی، موسیلاژ و ترکیبات زیر است:
اسانس بیرنگی مرکب از ترپنها و یک ترکیب اکسییژن دار معطر با مقدار جزئی از سینئول که بوی مطبوع زعفران مربوط به آن است.
هتروزیدهای تلخ با نامهای پیکروکروسین یا پیکروکروزینوزید.
کروسین یا کروکوزید که گلوکوزید بوده و ماده رنگی موجود در زعفران است. در نتیجه تجزیه آن گلوکز و کروستین به دست می آید.
|
بخش موثر اندام گیاه
|
کلاله ها و ناحیه انتهایی خامه گل
|
اثرات فارماکولوژیک در طب مدرن
|
این گیاه منظم کننده قاعدگیف مسکن و مقوی معده، مسکن و مقوی دستگاه عصبی مرکزی و ضد اسپاسم می باشد.
|
درجه سردی و گرمی
|
|
خواص درمانی
|
|
طرز استفاده
|
به صورت دم کرده 5/0 تا 2 گرم در لیتر و گرد به صورت 0/2 تا 1 گرم و غیره مصرف می شود.
|
عوارض جانبی و موارد احتیاط
|
عوارض جانبی: مصرف زیاد زعفران باعث خونریزی، اسهال، تهوع و سرگیجه می شود. به علاوه مصرف آن به عنوان سقط دهنده، به مرگ منجر شده و مصرف بیش از حد آن نیز مخدر محسوب می شود.
|
منابع
|
1. الابنیه عن الحقایق الادویه، ابومنصور موفق هروي، انتشارات دانشگاه تهران،1371، ص
2. هدایه المتعلمین فی الطب، ابوبکر اخوینی بخارائی، به کوشش جلال متینی،انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد،1371
3. قانون فی الطب، ابن سینا، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی تهران: انتشارات سروش (صدا و سیما)، چاپ نهم،1389، ج2، ص
4. گیاهان داروئی ، ژان ولاگ – ژیری استودولا مترجم: ساعد زمان – انتشارات ققنوس، چاپ پنجم،1382، ص
5. معارف گیاهی، کاربرد گیاهان در پیشگیری و درمان بیماریها، حسین میر حیدر، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ پنجم،1385، ج6،صص
6. زرگری ع، گیاهان دارویی، جلد سوم، انتشارات دانشگاه تهران، 1352، صص 181-182.
7. امین غ، متداولترین گیاهان دارویی سنتی ایران، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، 1387، 258ص .
8. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران، ولی الله مظفریان، انتشارات فرهنگ معاصر، چاپ اول، 1391، ص 468.
|